Foto: Creative Tunisia

Het behoeft geen betoog dat 2020 een bijzonder jaar is geweest. Terugkijkend kunnen we concluderen dat het over te wereld niet gemakkelijk was en het zal dan ook geen verrassing zijn dat het voor Fair Fabrics geen fijn jaar was. Want ondanks dat de interieurbranche en Fair Fabrics het betrekkelijk goed deden in dit gekke jaar, waren onze grootste zorgen vooral achter de schermen. Bij onze producenten in de verschillende landen waren er volledige lockdowns waardoor alle ateliers gesloten moesten worden. Want naast alle internationale, vielen ook alle inkomsten vanuit de lokale, vaak toeristische markt, weg.

“Juist onder deze omstandigheden is onze impact het grootst dus extra belangrijk.”

Fair Fabrics moest in het voorjaar gedwongen pauzeren, want er was geen productie, maar ook geen transport. Zodra het weer kon hebben we onze schouders er met 200% onder gezet en alles in het werk gesteld om de keten weer voorzichtig op te starten. We zijn onder de indruk van de veerkracht van onze ateliers in de verschillende landen en danken ook onze geduldige klanten!

Bij voorkeur focussen wij ons op de positieve en inspirerende voorbeelden om ons heen, waarbij we tijdens de afsluiting van dit jaar graag over het weefatelier van Naima vertellen.

Wool rug NRC artisan and Karin Tunisia

Niama en Karin Kandt van Fair Fabrics Foto: Moncef Ben Rajeb

Een aantal jaar geleden ontmoette we Naima voor het eerst, tijdens een handwerkbeurs in de hoofdstad van Tunesië, Tunis. Ze onderscheidde zich daar met haar patronen en kleurgebruik van veel andere vakateliers. Haar uitgesproken combinaties en afwijkende ontwerpen waren voor ons aanleiding om haar verder te leren kennen en meer te horen over haar werkwijze en haar persoonlijke leven.

Naima komt uit het noordwesten van Tunesië, waar ze al meer dan 20 jaar als tapijtweefster werkt, samen met een groep van inmiddels 25 vrouwen. De regio onderscheid zich met haar tapijten in de eerste plaats vanwege hun dubbelzijde techniek, alle tapijten kunnen dus aan 2 kanten worden gebruikt. Ze zoekt in haar eigen ontwerpen naar symmetrie tussen vorm, patroon en kleur en combineert traditie met modern. Het gaat niet perse om perfectie, maar ontwerpen die thuis horen in deze tijd, zodat het zoveel mogelijk mensen aanspreekt.

Naima en haar dochter Chayma

Ze heeft het ambacht als kind geleerd van haar moeder. Eenmaal getrouwd en moeder geworden stopte ze met het maken van kelims om meer tijd aan het gezin te kunnen besteden. Toen de kinderen waren opgegroeid was er meer tijd om haar vak weer op te pakken en het zich weer helemaal eigen te maken. Inmiddels is haar dochter Chayma ook intensief verbonden aan het weefatelier, dat momenteel op 2 verschillende plekken in de regio noord-west Tunesië is gevestigd. Samen werken ze aan een verbetering van de producties en aan nieuwe designs.

Na de recentelijke groei en enkele prestigieuze designprijzen van afgelopen jaar heeft ze ook succesvol een ondersteuningsprogramma kunnen aanvragen. Hiermee heeft Naima investeringsgeld beschikbaar om verder door de groeien en nieuwe producten te kunnen ontwikkelen, zoals bijvoorbeeld dekens en spreien. Ook wil ze van dit geld nieuwe materialen aanschaffen en heeft ze zich onlangs op een beurs gepresenteerd aan potentiële nieuwe klanten.

Dochter Chayma wint een prestigieuze designprijs

Met de nieuwe mogelijkheden kan ze ook nieuwe vakmensen aan haar atelier verbinden. Daarbij is het een extra stimulans om een nieuwe generatie bekend te maken met de weefkunst- en techniek. Op deze manier gaat het ambacht bovendien niet verloren met de huidige generatie.

Foto: Creative Tunisia

De afgelopen jaren werkte we samen met Naima aan verschillende succesvolle projecten in opdracht van en samen met een aantal Nederlandse klanten. We zijn allemaal blij met de samenwerking en helpen elkaar op deze manier met het groeien in het ondernemerschap.

“In 2020 was Fair Fabrics verantwoordelijk voor meer dan 6 maanden werk voor het weefatelier van Naima en haar dochter.”

Foto: Creative Tunisia

Graag delen we een succesvol samenwerkingsproject tussen een Nederlandse designer en een weefcoöperatie in Marokko. Een bijzonder project met als resultaat een onderscheidend en vernieuwend wandtapijt, een prachtig stuk vakwerk.

“Fair Fabrics weet een netwerk aan betrouwbare vakmensen te vinden die aan de behoefte kan beantwoorden. We hebben bereik tot producten en producenten van over de hele wereld in opdracht van en samen met designers, merken en retailers.”

De productontwikkeling die er is doorlopen kan worden opgedeeld in een aantal fasen. Denk hierbij aan een verkenningsfase van materiaal, een schetsfase, dan de kennismaking en ontwerpfase met de vakmensen, en vervolgens de realisatie tot een eerste sample. 

Het, ter plekke, ontwerpen aan een nieuw product is het meest spannende maar ook het meest leuke! Voor het wandtapijt zijn we (Fair Fabrics en de Nederlandse designer Willemiek van Kuijlenborg) afgereisd naar een van onze vaste weefcoöperaties middenin de Atlas bergen van Marokko. 

Design process

Daar bespreken we samen met de wevers wat de wensen zijn en de (on)mogelijkheden. We leggen onze ideeën naast elkaar en samen schetsen we door. Er is ruimte om te reageren op de verzamelde beelden van de ontwerper; wat roept dit bijvoorbeeld op bij de Marokkaanse weefsters? Ze mogen er overheen schetsen en tekenen en daar kan door Willemiek ook weer op worden gereageerd. Zo kom je stap voor stap dichtbij een nieuw plan waar alle inzichten mooi in samenkomen.

Fatima – photo credits Jenae Somedays for TBE

Vervolgens gaan de ontwerper en de weefster samen achter het weefraam, hoe kan het eerste idee technisch worden uitgevoerd? Dat is een proces dat soms met handen en voeten wordt doorlopen, want veel weefsters spreken alleen Berbers. 

“Communiceren kan ook via het weefraam en samen lachen kan ook zonder een gemeenschappelijke taal te hebben.”

 

Willemiek behind the loom – photo credits TBE

Na een aantal kleine proefjes kan door de weefster een eerste sample worden gemaakt. Daarna is er ruimte om hier en daar nog wat bij te schaven, maar er waren ook onverwachtse verrassingen die in het uiteindelijke wandtapijt een grotere rol hebben gekregen.  

Het resultaat van het verbinden van ontwerper en maker is een volledig handgemaakt en uniek wandtapijt waarin duidelijk de traditionele waarden van de lokale weefster worden gerespecteerd, en zich ook vermengen met hedendaagse inzichten van een Nederlandse designer.

Artisan weavers Fatima & Khadija

Gegevens wandtapijt

Afmeting: 180 hoog x 120 breed (excl. kettingdraden)  
Materiaal: Wol en katoen
Gewicht: 6,5 kg
Designers: Willemiek van Kuijlenborg, Fatima Falfouli, Khadija El Hakkaoui & Karin Kandt
Wevers: Fatima Falfouli & Khadija El Hakkaoui
Land: Marokko
Prijs op aanvraag: info@fairfabrics.nl

Photo credits Geert van Hertum

The tapestry during OBJECT/ART Rotterdam 2020

Fair Fabrics tapijt op maat

Afgelopen zomer heeft Fair Fabrics, in opdracht, een nieuw vloerkleed ontworpen en in een beperkte oplage laten maken, samen met onze vakmensen in Tunesië. In een vorig nieuwsbericht hebben wij uitgebreid verteld over deze weefster Sihem en haar coöperatie. En ook waarom we zo blij zijn om – juist in deze bijzonder uitdagende omstandigheden – met elkaar te kunnen samenwerken.

Onlangs heeft een klant ons gevraagd om het tapijt in een ander kleurpallet te laten maken en in een grotere maat, zodat hij precies in het bestaande interieur zou passen. Onze vormgeefster heeft daarop een kleurvoorstel gedaan en het ontwerp aangepast, een andere maat verandert namelijk ook de verhouding en patroonuitvoering.

Design: Fair Fabrics – Willemiek van Kuijlenborg

Terwijl de klant geduldig aan het wachten was totdat het tapijt klaar zou zijn, kregen wij een een tussentijdse update vanuit de bergen van Tunesië; een mooie film van het tapijt in de maak!

Inmiddels is het vloerkleed klaar en in Nederland aangekomen. En geleverd bij een tevreden klant, getuige deze foto. En nu gaat er weer een handgeschreven briefje van de klant in Nederland naar de maakster in Tunesië. Zo mooi kan het zijn.

>> Op onze website is meer informatie te vinden over het bestellen van een vloerkleed op maat. Neem contact met ons op als u vragen heeft: info@fairfabrics.nl

Fair Fabrics handgeweven wollen vloerkleed NRC

Speciaal voor de lezers van NRC heeft Fair Fabrics samen met 1 van haar Tunesische vakateliers en designer Willemiek van Kuijlenborg, een wollen vloerkleed ontworpen en in een genummerde oplage laten maken. 

>> Het tapijt is uitverkocht bij de NRC webwinkel. Neem contact met ons op als u dit tapijt alsnog wil bestellen en geef daarbij de door uw gewenste maat op: info@fairfabrics.nl

Vloerkleden zijn de sfeermakers in huis en bieden veel extra comfort. Ze verbeteren de akoestiek, maken het interieur persoonlijk en isoleren zowel in de winter als in de zomer. De combinatie van oude technieken met dit eigentijdse patroon geeft uw interieur een prettige sfeer en is een echte blikvanger. Vloerkleden zijn erg fijn voor de indeling van je woonruimte. Een grote ruimte kun je ermee breken, terwijl een kleine ruimte met een vloerkleed juist diepte krijgt vloerkleed en zo groter lijkt.

Fair Fabrics handgeweven vloerkleed NRC detail

Foto: Geert van Hertum

De vloerkleden zijn ambachtelijk geproduceerd door de leden van een vrouwencoöperatie in een klein bergdorp in het noorden van Tunesië. De jarenlange ervaring van de weefsters zorgen voor strak weefwerk waardoor een vloerkleed van hoge kwaliteit ontstaat waar u jarenlang plezier van zult hebben. Alle aangesloten vrouwen werken ondertussen samen met elkaar aan de groei en professionalisering van hun atelier. Alle tapijten zijn voorzien van een label met de naam van de maakster.

Fair Fabrics handgeweven wollen vloerkleed NRC artisan Tunesie

Foto: Moncef Ben Rajeb

Naima runt een vakatelier in het noord-oosten van Tunesië. Ze werkt al meer dan 20 jaar als weefster, op dit moment doet ze dat samen met zo’n 25 andere vrouwen uit hetzelfde bergdorp.

In elk gebied in het land worden de tapijten weer anders gemaakt, de regio van Naima onderscheid zich met de dubbelzijdige vloerkleden. Ze worden op een speciale manier gemaakt waardoor de tapijten aan beide kanten zijn te gebruiken. 

Naima heeft het weven en de techniek als kind van haar moeder geleerd. Toen ze zelf trouwde en kinderen kreeg stopte ze met weven om zo voldoende tijd te kunnen besteden aan haar gezin. Toen de kinderen groot waren had ze weer tijd om haar passie op te pakken. Het maakt haar gelukkig en ze zou eigenlijk niet weten wat ze zonder zou moeten doen.

“Het leven is kort, een ambacht kost veel tijd om te leren.”

Het heeft Naima 5 of 6 jaar gekost om vertrouwen in haar eigen vakmanschap te krijgen. Handgemaakt werk is echt moeilijk in tegenstelling tot de machines die je vrij snel onder de knie hebt.

Fair Fabrics handgeweven vloerkleed NRC artisan and Karin

Foto: Moncef Ben Rajeb

Aan de jonge generaties wil Naima graag meegeven dat ze hun vaardigheden op ambachtelijk gebied moeten blijven ontwikkelen, omdat dit de enige manier is om het cultureel erfgoed te behouden. 

“Mijn advies aan jonge ontwerpers is dat ze zich moeten openstellen voor andere culturen en andere landen.“

De jongere generaties uit Tunesië kunnen op deze manier hun kennis over buitenlandse ontwerpen vergroten waardoor ze zich beter kunnen positioneren en op het rechte pad blijven. Naima memoreert graag nog een oud Tunesisch gezegde:

“Alle geërfde tastbare zaken zullen verdwijnen, maar de geërfde kennis kan nooit worden begraven.

Fair Fabrics Handgeweven wollen vloerkleed NRC

Foto: Geert van Hertum

Fair Fabrics - NRC handgeweven zomer vloerkleed 2020

Een stijlvol en zomers handgeweven vloerkleed. Exclusief voor de NRC webwinkel liet Fair Fabrics, in samenwerking met een van haar Tunesische vakatelier en de Nederlandse ontwerper Willemiek van Kuijlenborg, een wollen vloerkleed maken en produceren in een beperkte oplage.

Foto: Geert van Hertum

Net als voor veel andere ondernemers was de afgelopen periode niet eenvoudig. De ateliers in Marokko en Tunesië waren gesloten, de ambachtslieden hadden geen inkomen, de toekomst was – en is nog steeds – zeer onzeker en de transporten naar Nederland zijn pas eindelijk (maar moeizaam) aan de gang. Gelukkig is dit project nu op een goed punt gekomen: de kleine coöperatie in Tunesië heeft geen gemeenschappelijke werkplaats, maar hierdoor konden ze de afgelopen maanden allemaal thuis werken en een inkomen verdienen. Dit maakt logistiek ingewikkelder, maar dit was ook hun overlevingsmechanisme.

Het kleine vakatelier in het noorden van Tunesië wordt geleid door Sihem. Ze leerde de kunst van het weven van tapijten van haar moeder. Ze heeft de vaardigheid doorgegeven aan haar twee dochters, Sarah en Nour, die haar helpen met ontwerpen voor moderne versies van traditionele tapijten. Sihem is erin geslaagd een nieuw leven te blazen in een ambacht dat bijna uit haar dorp was verdwenen. Ze werkt met vier of vijf andere vrouwen die tapijten weven en distribueert deze via lokale beurzen en een netwerk van ambachtslieden.

Fair Fabrics NRC zomertapijt workshop Tunisia

Foto: Family Sihem

Haar beide dochters houden niet van het weefraam. ‘We zijn niet geduldig genoeg om het te leren, want het is erg moeilijk. Alles moet perfect zijn, zonder gebreken. In feite creëren we alleen nieuwe ontwerpen, ideeën en kleuren, maar als het om het weven zelf gaat, raken we verdwaald.”

‘Opgroeien met een moeder als de mijne heeft me beïnvloed.

We zien de wereld anders,

maar de gebruiken en de tradities die we geleerd hebben, blijven hetzelfde. “

Ook de moeder van Sihem staat altijd klaar om hen te helpen. Ze is meer ervaren en helpt de wol schoon te maken. De vrouwen waarmee Sihem werkt, werken ook op het land en tijdens de olijvenoogst komen ze niet toe aan het weefwerk. Ze kunnen niet alleen afhankelijk zijn van weven omdat handwerk niet langer een winstgevende onderneming is.

‘Niet naar school gaan is waar ik het meeste spijt van heb in mijn leven.’

Sihem vond het jammer dat ze niet naar school ging, haar vader kon het niet betalen omdat ze thuis met zeven kinderen waren. Daarom moedigt ze haar kinderen aan om te blijven studeren en te bereiken wat zij niet kon. De mensen in haar dorp werken heel hard, vrouwen werken evenveel als mannen. Vrouwen die daar wonen zijn echte strijders, ze helpen hun man met alles wat ze doen. “Dit is waar ik thuis hoor. Het is mijn oorsprong en het land van mijn voorouders. ”

Fair Fabrics zomertapijt NRC 2020 artisan

Foto: Moncef Ben Rajeb

Mijn moeder produceert op traditionele wijze wol en ze leert ons hoe we de draden kunnen scheiden en het weefgetouw kunnen bevestigen. Ze leert alle vaardigheden van haar moeder. Als klein meisje zag ze haar weven. Ze pakte het steekspoel vast en hield hem vast als een pen.

Haar moeder heeft haar moeder geleerd hoe ze het moet doen. Lang geleden draaiden vrouwen het garen. Als ze naar buiten ging, sloop ze naar binnen en draaide wat wol. Soms deed ze haar vinger pijn, dus rende ze naar haar kamer en verstopte zich voor haar moeder.

Je kunt voelen dat sommige tapijten een ziel hebben, maar als iemand het niet met liefde en passie maakt, zal het niet aantrekkelijk zijn. “Ik denk dat passie nodig is om goed werk te produceren. Zelfs als het om te verkopen is, moet het met passie worden gemaakt.”

Fair Fabrics NRC zomertapijt 2020 detail

Foto: Geert van Hertum

Delen van dit interview komen uit de documentaire “The Thread”. Een film van Brian Tilley.

Tafellinnen Fair Fabrics 2020

Exclusief voor de lezers van NRC heeft Fair Fabrics, in samenwerking met haar Tunesische vakatelier en de Nederlandse ontwerper Willemiek van Kuijlenborg, tafellinnen ontworpen. De gehele oplage is uniek genummerd en voorzien van een label met de naam van de maakster. 

Lees meer